Spasticiteit is een aandoening waarbij de spieren stijver of strakker aanvoelen dan normaal. Het ontstaat door beschadiging van het centrale zenuwstelsel en komt vaak voor bij mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Spasticiteit kan het bewegen bemoeilijken en zorgt regelmatig voor pijn, kramp of onverwachte spiersamentrekkingen.
In het Hersenletsel Magazine verschenen eerder een aantal praktische tips van revalidatiearts Remco Timmermans. Deze lichten we hieronder graag nog eens uit om mensen met spasticiteit en hun naasten handvatten te bieden voor het dagelijks omgaan met deze complexe klacht.
Geef je over aan het gebrek aan controle
Er zijn veel dagelijkse factoren die invloed kunnen hebben op spasticiteit. Dat maakt dat de ervaren hinder van spasticiteit vaak fluctueert op de dag en gedurende de week. Op sommige factoren heb je grip, op andere minder of niet. Probeer dit te nemen zoals het komt, zo kun je meer rust ervaren.
Rekken van spieren als basis van behandeling
Rekken van spieren is de basis van behandeling en/of preventie van spasticiteit. Dit kan vaak aangeleerd worden door fysiotherapeuten en kan in veel gevallen door patiënten en/ of mantelzorgers zelf worden onderhouden. Maak de rekoefeningen tot een dagelijkse routine en probeer daarbij zoveel als mogelijk de ontspanning te ervaren door bijvoorbeeld fijne muziek, een rustige omgeving, warmte etc.
Zoek tijdig hulp van professionals
Spasticiteit is al met al behoorlijk complex. Blijf niet met vragen zitten, maar zoek contact met zorgprofessionals die daarin mee kunnen denken en adviseren. De revalidatiearts kan daarin een belangrijke rol spelen. Spasticiteit kan zeer hinderlijk zijn in het dagelijks leven en met de juiste behandeling kan die hinder vaak worden beperkt.
Laat je goed informeren over behandelmogelijkheden
Laat je goed informeren over de verschillende behandelvormen voor spasticiteit. Daarbij zijn de wensen/voorkeuren vanuit de patiënt erg belangrijk. Vraag aan je arts waar je die informatie het beste kunt verkrijgen, bijvoorbeeld via expertiseteams. Soms zijn permanentere behandelingen zoals operaties ook een geschikte behandeling voor hinderlijke spasticiteit.
Meer weten? Hier vind je meer informatie
Bij Patiëntenverening Hersenletsel.nl vind je verschillende informatiebronnen over spasticiteit. Lees bijvoorbeeld het artikel ‘Spasticiteit als gevolg van niet-aangeboren hersenletsel’ dat ook eerder verscheen in het Hersenletsel Magazine. Voor aanvullende informatie kun je ons platform ‘Leven met Spasticiteit’, ontwikkeld in samenwerking met Merz Therapeutics, raadplegen. Tot slot kun je de podcasts ‘Spasticiteit, wat is het?’ en ‘Spasticiteit, wat als je het hebt?’ beluisteren, en het ervaringsverhaal van Angelique lezen, waarin ze vertelt over haar leven met spasticiteit.