De Dag van de Overprikkeling herinnert ons eraan hoe belangrijk het is om bewust te zijn van de uitdagingen die mensen met NAH ervaren. Door meer begrip en handvatten kunnen zij prikkels beter beheersen en een hogere kwaliteit van leven bereiken. Het delen van kennis en ervaringen over overprikkeling helpt ons allemaal om een ondersteunende en respectvolle omgeving te creëren voor mensen met NAH.
Maar wat is overprikkeling bij niet-aangeboren hersenletsel?
Overprikkeling is een veelvoorkomend probleem bij mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Het treedt op wanneer de hersenen moeite hebben om prikkels te verwerken, zoals geluiden, licht, bewegingen of zelfs emoties. Dit kan leiden tot een overweldigend gevoel en fysieke of mentale klachten zoals vermoeidheid, hoofdpijn, concentratieproblemen, angst of irritatie. Mensen met NAH hebben vaak een verstoord filtersysteem in de hersenen, waardoor ze moeite hebben om relevante prikkels van irrelevante te scheiden.
Wat zijn de gevolgen/kenmerken van overprikkeling?
- Vermoeidheid
- Vol (watten) hoofd
- Kort lontje, prikkelbaar
- Hoofdpijn, huilen, emotioneler
- Misselijk, soms letterlijk ziek
- Moeite met denken, vergeetachtig, concentratie, afwezig zijn, geen informatie meer opnemen
Hoe ga je er dan mee om?
Omgaan met overprikkeling begint met het herkennen van de signalen en triggers. Zodra je weet wat overprikkeling veroorzaakt, kun je stappen ondernemen om jezelf te beschermen en de impact ervan te verminderen. Hier zijn enkele strategieën:
- Plan je dag zorgvuldig: Zorg voor een goede balans tussen activiteiten en rustmomenten. Vermijd overvolle schema’s.
- Creëer een rustige omgeving: Zorg voor een plek waar je je kunt terugtrekken als het te veel wordt. Dit kan een kamer zijn zonder harde geluiden of fel licht.
- Communiceer je grenzen: Laat mensen in je omgeving weten wat je nodig hebt om overprikkeling te voorkomen, zoals stilte of minder drukte.
- Houd een dagboek bij: Noteer wanneer je overprikkeld raakt en wat eraan voorafging. Dit kan helpen om patronen te herkennen.
Wat kan ik doen om prikkels te vermijden?
Het vermijden van prikkels is niet altijd mogelijk, maar je kunt wel maatregelen nemen om ze te verminderen:
- Vertel anderen dat je last hebt van prikkels en wat de ander kan doen om dit te minimaliseren.
- Beperk externe prikkels: Gebruik bijvoorbeeld een noise-cancelling koptelefoon om geluid te filteren of draag een zonnebril tegen fel licht.
- Maak bewuste keuzes: Vermijd drukke plekken zoals winkelcentra tijdens piekuren en kies rustige routes wanneer je reist.
- Kies op een feestje, etentje, verjaardag de rustigste plek en vraag mensen als ze in gesprek gaan met jou niet door elkaar te praten.
- Houdt een agenda bij voor al je activiteiten en plan voldoende rust momenten in. En plan af een toe een dag helemaal niets.
- Digital detox: Beperk je schermtijd en meldingen op je telefoon, aangezien deze ook cognitieve prikkels kunnen veroorzaken.
- Minimaliseer multitasking: Focus op één taak tegelijk, zodat je hersenen niet overbelast raken.
Hoe kan je jezelf ontprikkelen ?
Ontprikkelen houdt in dat je je lichaam en geest helpt om te ontspannen en weer tot rust te komen. Enkele manieren om te ontprikkelen zijn:
- Ademhalingsoefeningen: Diepe, bewuste ademhaling kan je zenuwstelsel kalmeren.
- Mindfulness of meditatie: Breng je aandacht naar het hier en nu, wat helpt om stress te verminderen.
- Beweging: Een rustige wandeling in de natuur of lichte yoga kan je helpen om spanning los te laten.
- Zintuiglijke stimulatie: Gebruik zachte muziek, aromatherapie of een warm bad om je zintuigen op een aangename manier te stimuleren.
- Slaap en rust: Zorg voor voldoende slaap en maak ruimte voor korte pauzes gedurende de dag.
Wij wensen iedereen een rustige dag zonder (al te veel) prikkels!
